فهرست
ماساژ شیاتسو چیست؟
شیاتسو، ماساژی ژاپن است که شامل تکنیک‌های آنما (ماساژ سنتی ژاپنی)، طب فشاری، کششی و ماساژ غربی است. شیاتسو اقداماتی با واردکردن فشار به نقاط خاصی از بدن جهت کاهش درد، درمان بیماری و یا کسب آرامش است. این سبک ماساژ معمولاً بر روی نقاط فشاری و مسیر‌های انرژی تمرکز می‌کند، اما ممکن است ازلحاظ تکنیکی با دیگر انواع ماساژ متفاوت باشد. شیاتسو می‌تواند به‌عنوان فشار انگشت shi به معنای فشار و atsu به معنای انگشت ترجمه شود، چیزی مانند طب فشاری بدون سوزن.
در تکنیک‌های ماساژ ژاپنی به‌صورت کلمه به کلمه به معنی فشار انگشت است: کلمه ”shi“ به معنای انگشت و ”atsu“ به معنای فشار است. پزشکان معتقدند که شیاتسو Shiatsu Massage راهی است برای رسیدن به آرامش و کمک کردن برای رسیدن به آرامش و مقابله با استرس، درد عضلانی، تهوع، اضطراب و افسردگی. قدمت این تکنیک به 2000 سال می‌رسد و درواقع از روش ماساژ باستانی چینی و تکنیک‌های شفابخش طب فشاری مشتق شده است.
درست مانند طب فشاری و طب سوزنی، باور رایج بر این است که تمرینات شیاتسو بر 14 کانال انرژی که هر کانال مربوط به یک عضو مهم بدن است، تأثیر مثبت دارد. این 14 کانال‌های انرژی به‌عنوان یک کانال با عنوان کانال چیدر بدن جریان پیدا می‌کند؛ و حرکت این جریان بدون هیچ‌گونه مانعی برای سلامتی خوب است.
روش قدیمی ماساژ ژاپنی، یعنی شیاتسو برای قرن‌ها به‌عنوان مزیت بی‌چون و چرای سلامتی و بهبود شرایط جسمی، عاطفی و معنوی مورداستفاده قرار می‌گرفته است. از درمان درد‌های عضلانی تا اختلال استرس پس از سانحه PTSD، شیاتسو ماساژی فوق‌العاده منحصربه‌فرد است که اثرات مثبت بی‌شماری بر رفاه عمومی آدمی دارد. درمان از طریق ماساژ شیاتسو بر پایه اصولی خاص اجرا می‌شود و ماهیتی بدنی – روانی دارد که هدفش آزاد کردن انرژی از بدن است.
تاریخچه ماساژ شیاتسو
تاریخچه ماساژ شیاتسو history shiatsu همان‌طور که در بالا بیان شد، شیاتسو ماساژی ژاپنی است که بر مبنای ماساژ آنما ساخته شده است که برای اولین بار در قرن 14 میلادی به کار گرفته شد؛ اما ریشه‌های تاریخی آن را باید قبل دوره نارا در ژاپن 710-793 پیدا کرد. ماساژ آنما که شیاتسو از آن تکامل یافته است، مبتنی بر Na Tui، سیستم بدن‌سازی چینی است که به حدود 2700 سال قبل از میلاد برمی‌گردد.
Tokujiro Namikoshi اغلب به‌عنوان بنیان‌گذار شیاتسو شناخته می‌شود. او جهت درمان و آموزش ماساژ در سال 1940 آموزشگاه شیاتسو را در ژاپن تأسیس کرد. در اوایل سنین، او با اعمال فشار با دست به مناطق مختلف بدن توانست آرتریت روماتوئید یا رماتیسم مفصلی)مادر خود را درمان کند. طبق آنما، Namikoshi تکنیک خود را شیاتسو نام‌گذاری کرد.
امروزه جایگاه این سبک از ماساژ در فیزیوتراپی و درمان‌های پزشکی به‌عنوان جایگزینی مناسب، بی‌حدوحصر است. ویژگی‌های بسیار مؤثر و کاربردی آن در طیف گسترده‌ای از موارد گوناگون، باعث شده است شیاتسو اقدامی همه گیر باشد. با توجه رشد جهانی طب سنتی چینی و دیگر درمان‌های باستانی، آینده ماساژ شیاتسو بسیار امیدوار‌کننده است.
شیاتسو و دیگر اشکال طب فشاری ژاپنی بر پایه مفهوم ki، اصطلاح ژاپنی برای انرژی فراگیری است که در همه چیز در جهان جریان دارد. این مفهوم از سوی چینی‌ها قرض گرفته شده است که همان انرژی چی chi است، کی تمایل دارد از طریق بدن در مسیر‌های انرژی خاص مانند مریدین‌ها جریان یابد که هرکدام با عضوی حیاتی همراه است. اختلالاتی مانند عوامل احساسی، آب و هوا، استرس و حضور ناخالصی‌ها در بدن و آسیب‌های فیزیکی ممکن است باعث عدم جریان صحیح این انرژی در بدن شود.
هدف ماساژ شیاتسو
هدف ماساژ شیاتسو بازگرداندن جریان مناسب انرژی بدن توسط ماساژ دادن سطح پوست در امتداد خطوط مریدین یا کانال انرژی است. فشار ناشی از ماساژ شیاتسو نیز ممکن است به هر یک از نقاط فشاری وارد شود. این نقاط فشاری ظاهرا در زیر پوست در امتداد مریدانی قرار دارند، ساختار‌های کوچک انرژی هستند که جریان کی ( ki همان انرژی چی ولی به زبان ژاپنی است) را از میان بدن تحت تأثیر قرار می‌دهند. هنگامی‌که ki در طول یکی از این کانال‌ها انباشته شود که منجر به ایجاد گره می‌شود، تحریک نقطه فشاری از طریق ماساژ، می‌تواند جریان ki را آزاد کند.
طب غربی اثبات وجود مریدین‌ها را امری مسلم نمی‌داند. بااین‌حال، دو پزشک فرانسوی، آزمایشی را انجام دادند تا اعتبار این نظریه را مبنی بر انتقال انرژی در طول خطوط مریدین در طب سوزنی را موردبررسی قرار دهند. آنها با استفاده از تصویربرداری گاما با کامپیوتر به این نتیجه رسیدند که مریدین‌ها درواقع ممکن است به خطوط انتقال عصبی متصل باشند. در این دیدگاه، شیاتسو و دیگر اشکال ماساژ که ممکن است موجب انتشار مواد شیمیایی طبیعی به نام پیام‌رسان‌های عصبی شوند. انتشار این پیام‌های شیمیایی ممکن است مسئول برخی از اثرات درمانی مرتبط با تسکین درد و کسب آرامش باشد.
فواید ماساژ شیاتسو
یکی از جنبه‌های واقعا باورنکردنی شیاتسو، تأثیر آن بر کوکورو kokoro ژاپنی به معنای مجموع‌های از فعالیت‌های مرتبط با ذهن، بدن و روح است. بااین‌حال، در زیر برخی از مزایای این تکنیک از ماساژ را در زیر بیان شده است:
فواید بدنی ماساژ شیاتسو
- درمان بسیاری از بیماری‌های از آرتریت و تنش عضلانی گرفته تا مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش
- بهبود قدرت بدن
- کاهش و رفع خستگی
- تسکین تنگی و اسپاسم عضلانی
- افزایش جریان خون
- افزایش آرامش و ریلکس شدن
- حل مشکلات تنفسی
- کمک به کاهش عوارض تنفسی
- تسکین درد دندان
- کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی PMS با تحریک نقطه فشاری بر روی شکم
- رهایی از علائم سرماخوردگی و گلودرد
- کمک در درمان درد‌های مزمن
- کاهش استرس و تنش مفاصل
- درمان انواع سردرد و میگرن
- از بین بردن یبوست
فواید ذهنی ماساژ شیاتسو
ماساژ نه تنها مؤثر بر سلامت فیزیکی بیمار است، بلکه بر سلامت ذهنی او نیز تأثیر می‌گذارد. این تکنیک تنش را در بدن کاهش می‌دهد و باعث آزاد شدن سروتونین و دوپامین می‌شود، این‌ها انتقال دهنده‌های عصبی و مواد شیمیایی هستند که توسط مغز آزاد می‌شوند و احساس شادی و رضایت را به ارمغان می‌آورند. در اینجا برخی از آسیب‌های روحی است که با شیاتسو تسکین می‌یابد، آمده است:
- اضطراب
- فشار
- بی‌خوابی افسردگی
- اختلال استرس پس از سانحه PTSD
انرژی چی به بخش فعال هر موجود زنده اشاره دارد که حیاتش وابسته به آن است. به عبارتی چی ذات مستقیم روح است. در این راستا، شیاتسو به باز کردن گره‌های بدن (کانال‌هایی که انرژی چی جریان دارد) کمک می‌کند که منجر به آرامش روح و تعادل معنوی در فرد می‌شود.
احتیاط – ازآنجاکه جریان خون را افزایش می‌دهد، درمان از طریق ماساژ در افراد مبتلا به مشکلات خونریزی، انعقاد خون، بیماران قلبی یا سرطانی توصیه نمی‌شود. ماساژ افراد مبتلا به پوکی استخوان، کسانی که زخم‌های تازه دارند و یا دچار شکستگی هستند، باید بااحتیاط انجام گیرد. اعمال فشار در ناحیه سر در افراد مبتلا به صرع یا فشارخون بالا توصیه نمی‌شود. شیاتسو در درمان تب، سوختگی و بیماری‌های عفونی مؤثر نیست. نباید بعد از صرف وعده غذایی، ماساژ انجام شود.
نکته – هنگامی‌که ماساژ شیاتسو به‌درستی انجام شود، هیچ عارضه جانبی قابل‌توجهی مشاهده نخواهد شد. بعضی افراد ممکن است کمی دچار ناراحتی باشند که معمولاً در طی دوره درمان ناپدید می‌شود.
همه افراد، جوان یا پیر، قوی یا ضعیف از منظر قدرت بدنی، جسور یا خجالتی می‌توانند از مواهب ماساژ شیاتسو استفاده کنند. این تکنیک ماساژ، روشی مناسبی برای ترویج آرامش و درمان بیماری‌های مزمن است.
ماساژ شیاتسو: رایج ترین ماساژ
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که فکر می‌کنید ماساژ درمانی بهترین روش آرامش و احساس رهایی است، بنابراین احتمالاً می‌دانید که سبک‌های ماساژ درمانی بسیاری وجود دارد که درمانگرها به کار می‌گیرند. این تکنیک‌ها از نظر ضربه‌ها و اعمال فشار متفاوت هستند. به عبارت دیگر چگونگی انجام آنها است که این تکنیک‌ها را از یکدیگر متمایز می‌سازد. یکی از متداول‌ترین تکنیک‌ها در حال حاضر و حتی قبل، ماساژ شیاتسو می‌باشد. منشأ این تکنیک خاص در حقیقت کشور ژاپن است و در این تکنیک درمانگر روی نقاط خاصی از بدن که نقاط فشار (acupressure) نیز نامیده می‌شوند، فشار وارد می‌آورد.
در طول ماساژ شیاتسو، درمانگر تنها از انگشتان، کف دست و آرنج‌ها برای وارد کردن فشار استفاده می‌کند. این کار ممکن است یک ساعت یا بیشتر بطور انجامد. در صورتی که این روش ماساژ درمانی را دو بار در هفته دریافت کنید، ممکن است موجب تسکین درد آرتروز، سفتی عضلات، تنش و درد مفاصل شود. به عبارت دیگر، گردش خون بدن، همچنین وضعیت سلامت کلی شما بهبود خواهد یافت.
ماساژ شیاتسو واقعاً چگونه انجام می‌شود؟
برخلاف سایر تکنیک‌های ماساژ درمانی که روی تختخواب یا صندلی ماساژ به بهترین شکل انجام می‌شود، شیاتسو زمانی به بهترین شکل انجام می‌گیرد که روی زمین دراز کشیده و صورت‌تان رو به بالا باشد. سپس درمانگر از شما می‌خواهد به مدت ده دقیقه نفس عمیق بکشید تا اکسیژن به درون بدن وارد شده و به درون عضلات نفوذ کند. در این روش، ماساژ راحت‌تری خواهید داشت. حدود پانزده دقیقه، درمانگر با استفاده از انگشتان و کف دستانش به آرامی سر و صورت‌تان را ماساژ خواهد داد تا گردش خون در این قسمت‌ها بهتر شود. با انجام این کار، صورت‌تان استراحت کرده و چهره سالم تری خواهید داشت.
پس از سر و صورت، درمانگر به سمت ماساژ گردن و شانه‌ها و سپس تا پایین بازو و ناحیه قفسه سینه حرکت می‌کند. در این زمان، از کف دست و شست‌ها به منظور وارد آوردن فشار جزئی به شکل دایره‌وار و در جهت حرکت عقربه‌های ساعت استفاده می‌کند تا کانال‌های انرژی بدن‌تان را باز کند. سپس به سمت بخش‌های پایین‌تر جایی که کلیه‌ها قرار دارند می‌روند تا به دفع سموم کلیه‌ها از بدن کمک کند.
هنگامی که درمانگر ماساژ این مناطق را انجام داد، سپس به سمت پاها و ساق پاها می‌رود. ماساژ این نواحی ممکن است حدود پانزده دقیقه بطور انجامد و در اغلب مواقع درمانگر از آرنج‌ها استفاده می‌کند. سپس از شما می‌خواهد پاهایتان را به سمت عقب و جلو ببرید یا آنها را همراه با دستانتان به سمت بالا بکشید؛ زیرا این کار به بهبود گردش خون بدن کمک می‌کند. پس از این کار، می‌توانید دوباره برای چند دقیقه نفس عمیقی بکشید. قبل از اینکه به آرامی بنشینید، بهتر است یک لیوان آب بنوشید تا به دفع یا خروج سموم از بدن کمک کند.
شیاتسو بوسیله صندلی مخصوص ماساژ
از طرف دیگر، شیاتسو جدای از اینکه نوعی ماساژ درمانی محسوب می‌شود، می‌تواند از طریق صندلی مخصوص ماساژ نیز انجام شود. اگر سعی کنید برای خرید گشتی در اطراف خود بزنید، صندلی‌های ماساژ بسیاری خواهید یافت که به منظور انجام تکنیک‌ها و سبک‌های مختلف ماساژ طراحی شده‌اند. بنابراین چنانچه قادر به مراجعه به نزد درمانگر نمی‌باشید، می‌توانید به خرید صندلی ماساژ به عنوان گزینه بهتری بیندیشید.
آنچه در جلسه ماساژ شیاتسو انتظار داریم
پیش از شروع ماساژ، درمانگر معمولاً یک ارز‌یابی کلی از سلامت فرد انجام می‌دهد. این می‌تواند بررسی تاریخچه پزشکی خانوادگی و بحث در مورد ملاحظات جسمی و احساسی فرد مورد درمان است. به‌طور معمول، ماسور بدن فرد را برای تشخیص هرگونه اختلال انرژی معاینه می‌کند.
شیاتسو عموما حدود 40 تا 50 دقیقه طول می‌کشد و معمولاً بر روی تخت ماساژ یا بر روی صندلی مخصوص ماساژ اجرا می‌شود. اغلب اوقات افراد به‌طور کامل لباسی نازک بر تن دارند، اما برخی از ماسور‌ها ترجیح می‌دهند به‌طور مستقیم با سطح پوست فرد در تماس باشند.
برخی نیز ترجیح می‌دهند از روغن ماساژ نیز در کار خود استفاده کنند. شیوه ماساژ به این صورت است که از طریق نوک انگشتان شست اقدام به اعمال فشاری ثابت بر روی نقاط موردنظر بر روی بدن می‌شود. این عمل در طول ماساژ به همراه ورز دادن، ضربه زدن و حرکت‌های کششی نیز همراه است. این کار باعث کاهش استرس می‌شود، درحالی‌که هم‌زمان جریان خون افزایش می‌یابد. پاها، دست‌ها، باسن، گردن، صورت و کمر ماساژ داده می‌شود.
ماساژ شیاتسو در ژاپن به وجود آمد، اما همچنین دارای برخی از اجزا پزشکی سنتی چینی نیز است. آنچه که شیاتسو را جدا می‌کند، این است که در طول این ماساژ، فشار متوسطی به مناطق آسیب دیده وارد می‌شود؛ ماساژ شیاتسو یا همان طب فشاری مخصوص ژاپنی‌ها با استفاده از انگشت شست، کف دست و آرنج صورت می‌گیرد.
مطالب زیر برای افزایش دانش و آگاهی شما مفید خواهند بود: