فهرست
چکیده
هدف کلی از اجرای تحقیق بررسی تأثیر ماساژ بر دردهای ناشی از آسیب‌های زانو بود. برای این منظور 40 نفر زن 20 تا 60 ساله که سابقه خشکی مفصل زانو، لقی کشک، اسپاسم عدالت چهار سر داشتند با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند این نمونه‌ها در دو گروه 20 نفره طی 8 هفته هر هفته 2 جلسه ماساژ در دو گروه تجربی و گروه کنترل قرار گرفتند. نمونه‌ها به‌صورت داوطلبانه وارد مطالعه شدند که از مراکز درمانی و باشگاه‌های ورزشی انتخاب شدند. که نمونه‌ها هرکدام 30 دقیقه ماساژ کلاسیک و ترکیبی گرفتند. که بعد از مداخله ماساژ یا استراحت مجدداً ارزیابی شدند و اوج گشتاوری عدالت چهار سرانجام گرفت.
به منظور تجزیه و تحلیل اطالعات بدست آمده از آمار توصیفی شامل شاخص‌های پراکندگی و آمار استنباطی تحلیل واریانس برای اندازه گیری مکرر و آزمون t وابسته در سطح آلفا 5 0/0 استفاده شد. جهت محاسبات آماری از نرم افزارهای Excel.2003 و SPSS13 استفاده شد. نتایج افزایش معنی داری را در درد زانو نشان داد
مقدمه
ماساژ درمانی عبارت است از دست ورزی بر روی بافت‌های نرم بدن این درمان به رهایی از استرس و فشار عضلانی و درد ناشی از صدمات و سرعت بهبود ناراحتی‌های حاد و مزمن کمک می‌کند. امروزه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از این روش به‌عنوان یک روش مراقبت بهداشتی استفاده می‌کنند. تاریخچه این درمان به حدود 2700 سال قبل از میلاد برمی‌گردد. بقراط در حدود 400 سال قبل از میلاد ضرورت استفاده از مالش را به‌عنوان یک درمان بخصوص در درمان آسیب‌های ورزشی و جنگی به پزشکان گوشزد کرد.
ماساژ درمانی به شیوه نوین و علمی توسط هنریک لینگ بر پایه ماساژ و ورزش بنیان نهاده شد. دو برادر پزشک آمریکایی به نام جورج و چارلز تیلور پس از تحصیل در سوئد در سال 1850 این رشته را به امریکا معرفی نمودند.
ماساژ درمانی از تکنیک‌های مختلفی تشکیل‌شده است معمولاً فرد متخصص مانند فیزیوتراپ عضلات و سایر بافت‌های نرم بدن را فشار داده مالش می‌دهد و یا با دست وضعیت قرارگیری آن‌ها را تغییر می‌دهد. در اکثر مواقع برای ماساژ از دست‌ها و انگشتان استفاده می‌شود اما امکان استفاده از بازو و آرنج نیز برای این کار وجود دارد .
مبانی نظری
درد یک مکانیسم محافظ بدن است زیرا موقعی تولید می‌شود که ضایعه‌ای بافتی ایجادشده باشد بدین ترتیب باعث می‌شود که شخص درصدد دفع آن برآید. درد زانو یکی از مشکلات رایجی است که اکثر افراد به آن مبتلا هستند. درد زانو را می‌توان بر اساس علت ایجاد آن به 2 دسته تقسیم کرد:
- درد مکانیکی یا غیراختصاصی که 98(درصد دردها را تشکیل می‌دهد) و بیشتر ناشی از اسپاسم عضلات یا کشیدگی تاندون‌ها و رباط‌هاست و یا خشکی مفصل دررفتگی کشکک و چسبندگی استخوان به کشکک است.
- دردهای ثانویه است که 2 درصد دردهای زانو را تشکیل می‌دهد که ممکن است آرتریت روماتوئید یا استوآرتریت باشد استفاده از طب مکمل و جایگزین به‌عنوان درمان کم‌خطر, مقرون‌به‌صرفه, آسان و با عوارض جانبی محدود در مراکز درمانی و مراقبتی رو به گسترش است. استفاده از درمان‌های مکمل به‌منظور کاهش دردهای زانو و بهبود علائم آن در دهه‌های اخیر رو به افزایش بوده است.
ماساژ درمانی یکی از روش‌های طب مکمل است که از گذشته‌های دور در جهت کاهش و رفع ناخوشی‌ها مورداستفاده قرارگرفته است در سالیان اخیر نیز گرایش به این روش افزایش‌یافته است به‌طوری‌که بر اساس نتایج پژوهش‌ها به‌عنوان یک درمان مؤثر و بی‌خطر محسوب می‌شود از نتایج پژوهش‌های انجام‌شده مربوط به ماساژ به مواردی مانند کاهش نیاز به مسکن و خواب‌آور, کاهش اضطراب برطرف شدن استرس‌های رومی, کاهش خستگی, افزایش ترشح اندورفین, افزایش دوپامین و سروتونین می‌توان اشاره کرد. درزمینه بررسی و انواع دردهای ناشی از دردهای زانو و اهمیت ماساژ در کنترل و پیشگیری و درمان این دردها پرداخته‌شده است.
پیشینه تحقیق
آسیب‌ها یا کوفتگی عضلانی با علائمی نظیر کاهش قدرت و دامنه حرکتی، سفتی و خشکی مفصل، درد و تورم همراه است تاکنون راه‌حل‌های متفاوتی برای پیشگیری و درمان این عارضه پیشنهادشده مانند: گرما، سرما و … . هنوز روش پیشگیری و درمان قطعی برای خشکی مفصل و لقی کشکک و کوفتگی عضلانی پیدا نشده که می‌توان به عدم شناخت دقیق علت عارضه نسبت داد .
روش تحقیق
تحقیق مورداستفاده ازلحاظ نوع کاربردی و طرح تحقیق از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون است. روش تحقیق نیمه تجربی به‌صورت برون گروهی انجام شد. جامعه آماری زنان 20 تا 60 سال مبتلابه درد زانو نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند از بین زنان مبتلابه خشکی مفصل زانو، لقی کشکک، اسپاسم عضلات چهار سرانجام شد که سابقه هیچ‌گونه عمل جراحی نداشتند. تعداد 30 نفر در 2 گروه الف: ماساژ ب: گروه کنترل تا پایان تحقیق حضور داشتند و در پیش‌آزمون و پس‌آزمون شرکت کردند. این نمونه‌گیری با کمک چند کلینیک توان‌بخشی انجام شد.
در گروه الف که تحت مداخله ماساژ و استراحت بودند خون‌رسانی به عضلات و افزایش جریان خون و عصب رسانی در عروق و اعصاب به‌شدت دیده می‌شد شکل.1
پس از پر کردن فرم رضایت انجام شد. پیش‌آزمون همه نمونه‌ها صبح در شرایطی که خسته نبودند و کار خاصی انجام نداده بودند انجام شد. گروه الف: ابتدا با روغن‌های مخصوص ماساژ که می‌تواند روغن بادام، روغن بچه یا… باشد فقط ماساژ استروکینگ، افلوراژ، پتریساژ و فریکشن گرفتند از عضلات چهار سر تا مچ پا تمامی عضلات را ماساژ داده و گرم می‌کنیم به مدت 15 دقیقه شکل.2
در ادامه با تکنیک‌های نگه‌داشتن کشکک و ماساژ پشت پا عضلات همسترینگ، پتال، و عضلات درشت نی و نازک نی کشکک را فیکس می‌کنیم شکل.3
آنالیز آماری
در این تحقیق از آمار توصیفی برای توصیف داده‌های هر گروه و تعیین شاخص‌های گرایش از مرکز میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. از روش‌های آمار توصیفی جهت آزمون‌های فرضیه از آزمون تحلیل کوواریانس جهت مقایسه تفاوت میان میانگین متغیرها در مرحله پس‌آزمون استفاده‌شده آزمون T مستقل جهت مقایسه میانگین متغیرها در هر گروه در پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. فرضیه‌ها در سطح معنی‌داری 0/05 آزمون شده است
نتایج آزمون -t وابسته در جدول 1 نشان داد که بین میانگین درد زانو پیش‌آزمون )M=9/13(و پس‌آزمون)M=5/13(گروه ماساژ تفاوت معنی‌داری وجود دارد P=0/000(،.)t)14(=12/35 به‌عبارت‌دیگر هشت هفته ماساژ منجر به کاهش معنی‌دار درد زانو زنان شد.
جدول:1 نتایج آزمون -t وابسته
| Sig | Df | T |
| 0/000 | 14 | 12/35 |
بین میزان درد زانو زنان گروه‌های ماساژ و کنترل تفاوت معنی‌داری وجود دارد.
نتایج آزمون کروسکال-والیس در جدول 2 نشان داد که بین میانگین تغییرات میزان درد زانو گروه‌های ماساژ و کنترل تمرین تفاوت معنی‌داری وجود دارد p=0/001(، X2)2(=36/8.)
جدول:2 نتایج آزمون کروسکال-والیس 7
| Sig. | Df | X2 | متغیر |
| 0/001 | 2 | 36/8 | درد |
بحث و نتیجه‌گیری
امروزه ماساژ درمانی در اکثر نقاط ایران به‌طور گسترده در مراکز و کلینیک‌های درمانی به‌عنوان یک روش درمانی معتبر برای تسکین انواع مختلف درد زانو و به‌عنوان یک روش جانبی به همراه سایر روش‌های درمانی دیگر موردپذیرش قرارگرفته است. ماساژ درمانی به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که با توجه به نیازهای بیمار برای وی تجویز می‌شود. ماساژ درمانی با بهبود گردش خون در مفاصل و عضلات, اکسیژن و مواد مغذی کافی را در اختیار سلول‌های این بافت می‌گذارد و بدین ترتیب باعث کاهش درد, خشکی و گرفتگی می‌شود. توجه داشته باشید فواید ذکرشده در مقاله به شرطی حاصل می‌شوند که ماساژ توسط یک فرد آموزش‌دیده مانند فیزیوتراپ انجام شود که در زیر به بعضی از فواید ماساژ اشاره می‌شود:
- ماساژ می‌تواند باعث بهبود فرایند گردش خون شود و به گرفتگی عضلات ناشی از فعالیت‌های فیزیکی کمک کند.
- ماساژ می‌تواند به ریلکس شدن عضلات برای انجام یک حوزه گسترده‌تر از حرکت‌ها کمک کند. ریلکس شدن عضلات همچنین به رفع مشکل بی‌خوابی کمک می‌کند.
- ماساژ می‌تواند به افزایش سطح اندورفین در بدن کمک کند. افزایش سطح اندورفین درواقع یکی از بهترین مزایای ماساژ درمانی است. اندورفین یک ماده شیمیایی است که باعث می‌شود فرد احساس خوبی داشته باشد و این ماده نقش بسیار مؤثری در مدیریت دردهای مزمن دارد.
- ماساژ به کاهش گرفتگی عضلات کمک می‌کند. ریلکس شدن عضلات انعطاف‌پذیری آن‌ها را افزایش داده و درد ناشی از خشکی عضلات را کاهش می‌دهد. به‌این‌ترتیب ماساژ می‌تواند به بهبود وضعیت خوابیدن فرد کمک کند.
مقاله اصلی را در اینجا بخوانید.