هر آنچه که باید درباره ماساژ سوئدی بدانید

ماساژ سوئدی چیست، به چه صورت انجام می‌شود، چه فواید و مزایایی بر سلامت روان و جسم انسان دارد و ‏اصول اساسی حرکات آن کدام است

زن و مرد جوان بصورت برهنه و همزمان در حال دریافت ماساژ سوئدی هستند، آنها بر روی تخت ماساژ دراز کشیده اند

اگر تاکنون هیچ نوع ماساژی را تجربه نکرده‌اید، ماساژ سوئدی Swedish Massage بهترین نقطه برای شروع است. ماساژ سوئدی شناخته شده ترین نوع ماساژ در غرب و پایه انواع ماساژ‌های غربی نظیر ماساژ ورزشی، عمقی بافت و آروماتراپی (رایحه‌درمانی) است.

تاریخچه ماساژ سوئدی

ماساژ سوئدی، بر اساس آناتومی و فیزیولوژی توسط هنریک لینگ، فیزیولوژیست سوئدی، با نام پزشکی ژیمناستیک ابداع شد؛ پزشکی ژیمناستیک شامل حرکات انجام‌شده توسط درمانگر بود که در دانشگاه استکهلم به ثبت رسید. این ماساژ از محبوب‌ترین انواع ماساژ است که در آن از روغن برای ملایم کردن ماساژ بهره می‌گیرند.

با این ماساژ می‌توانید اسپاسم‌های عضلانی و تنش‌های عصبی را از بین ببرید، همچنین در این روش با هدایت خون به سمت قلب، عضلات و اندام‌ها پرورش می‌یابند و این امر سبب خروج اسیدلاکتیک و سایر سموم از بدن می‌گردد. ماساژ سوئدی در درمان بیماری‌های اعصاب مفید است. شهرت ماساژ سوئدی به‌عنوان یک ابزار درمانی یا شفابخش، فقط به خاطر خاصیت آرامش‌بخشی آن نبوده، بلکه از سود مادی نیز برخوردار است؛ برای مثال مراکز تخصصی ماساژ، کار خود را با چندین موسسه شروع کردند و تنها در طی چند سال، این عدد به هزار مرکز در جهان رسید.

امروزه برای اثبات فواید ماساژ سوئدی و پی بردن به اثرات این نوع ماساژ بر روی سفتی، گرفتگی و درد عضلات تحقیقات زیادی صورت گرفته است، بنابراین ادعای طرفداران این نوع ماساژ بیهوده نیست.

فواید ماساژ سوئدی

در چند دهه گذشته، مطالعات متنوعی ماساژ سوئدی را به تعداد زیادی فایده ربط داده، فوایدی همچون کاهش درد‌های زانو و سردرد، کاهش فشارخون، بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کمک به بهبود وضعیت جسمی عضلات و از بین بردن نشانه‌های ابتلا به سندروم کارپال (بی‌حسی انگشتان و دست‌ها و درد شدید در ناحیه مچ) می‌شود. در این قسمت فواید ماساژ سوئدی موردبررسی قرارگرفته است.

آرامش و بهبود گردش خون

فایده اصلی ماساژ سوئدی ایجاد آرامش کلی برای ذهن و جسم است. یک جلسه ماساژ سوئدی 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد و بیشتر عضلات اصلی بدن را درگیر می‌کند. این جلسه معمولاً بر روی یک میز نرم انجام می‌شود، در محیطی که باعث تسکین فرد تحت ماساژ می‌شود. ضربات ماساژ باعث تسکین ماهیچه‌های خاصی می‌شود، درحالی‌که کل جلسه ماساژ استرس ذهنی را از بین می‌برد. همچنین حرکات دستگاه گردش خون نیز تقویت می‌شوند. با اجرای ضربات در راستای قلب، سطح متابولیسم در اندام‌های زیرین بهبود می‌یابد. بعضی از ضرباتی که در تکنیک‌های ماساژ سوئدی استفاده می‌شود، جریان خون را افزایش می‌دهند، درنتیجه دفع سموم بدن نیز سریع‌تر انجام می‌گیرد.

کنترل درد آسیب‌های ورزشی و درد‌های مزمن

یکی از فواید ماساژ سوئدی، مدیریت درد برای آسیب‌های ورزشی و درد‌های مزمن به شمار می‌رود. جلسات ماساژ می‌تواند بر روی نواحی مشخصی از درد هدف‌گذاری شوند، مثال آرنج فردی که رگ به رگ شده، یا می‌تواند درد‌های مزمن ناشی از ورم مفاصل را کنترل کند. درمانگر، با استفاده از ضرباتی شفابخش، موجب بهبود گردش خون و افزایش آرامش می‌شود.

رفع کوفتگی عضلات، پیشگیری از افسردگی و عصبانیت

مطالعات بسیاری نشان داده است که ماساژ درمانی می‌تواند باعث بهبود شرایط سیستم ایمنی بدن شود و میزان عصبانیت و افسردگی را تا حد زیادی کاهش دهد. ماساژ درمانی مزیت‌های مثبت دیگری نیز دارد، یکی از اصلی‌ترین فواید ماساژ سوئدی این است که نشانه‌های مربوط به کوفتگی‌های ناشی از سرطان و افسردگی‌های بیماران مبتلا به MS را از بین می‌برد. واضح است که ماساژ، باعث کاهش سطح هورمون استرس زا کورتیزول می‌شود و در عوض، هورمون سروتونین احساس خوش خلقی و سرزندگی را افزایش می‌دهد.

مؤثر بر دستگاه لنفاوی و بهبود دستگاه گوارش

علاوه بر آن، ماساژ بر روی دستگاه لنفاوی نیز مؤثر است، طوری که ضربات طولانی ماسور مواد موجود در مجاری لنفاوی را قسمت‌های خالی مجاری، حرکت می‌دهد. از دیگر مزیت‌های ماساژ سوئدی، بهبود شرایط دستگاه گوارش به‌خصوص ناراحتی معده است.

بهبود زخم

ماساژ سوئدی می‌تواند در شرایط جسمی متنوع دیگری به شما کمک برساند، این فواید شامل کاهش بافت اثر زخم می‌شود و به بافت باقیمانده بر روی پوست اجازه می‌دهد تا دوباره جذب پوست شود.

وقتی درگذر تاریخ به رفتار انسان‌ها در برخورد با درد‌ها نگاه می‌کنیم. ماساژ را یک روش طبیعی و غریزی برای درمان درد‌ها می‌توان یافت. انواع ماساژ و تکنیک‌های تماس دست ازجمله روش‌هایی است که بدون هیچ‌گونه آموزشی انسان‌ها از آن استفاده می‌کنند.

پیتر هنری لینگ یک فیزیولوژیست سوئدی بود که با ترکیب حرکات ژیمناستیک چینی و تکنیک‌های پزشکی که در اوایل قرن ۹۱ برای تسکین درد مفاصل و افزایش انعطاف‌پذیری و بالا بردن سلامت عمومی بدن به کار برده می‌شد، سبکی را در ماساژ به وجود آورد که نام آن را ژیمناستیک درمانی گذاشت که شامل حرکاتی بود که توسط فیزیولوژیست‌ها برای بیماران ارائه می‌شد.

از فیزیولوژیست دیگری به نام مزگار برای این تکنیک‌ها اسامی فرانسوی برگزید، همان اسامی که تا به امروز نیز از آن‌ها استفاده می‌شود. بعد از گذشت بیش از یک قرن، ماساژ سوئدی معروف‌ترین و مرسوم‌ترین نوع ماساژ در تمام دنیاست. این ماساژ به اسامی زیادی شناخته شده است ازجمله: ماساژ ریلکسیشن، ماساژ کلاسیک  و یا حتی ماساژ سنتی  ولی همچنان مرسوم‌ترین نام آن ماساژ سوئدی است.

زن جوان برهنه بر روی تخت ماساژ دراز کشیده و در حال دریافت ماساژ سوئدی بر روی پشت خود است
ماساژ سوئدی

اصول اساسی حرکات در ماساژ سوئدی

  • سطحی عمقی سطحی
  • عمومی اختصاصی عمومی
  • جهت حرکت در تکنیک‌های ماساژ به‌طورکلی به سمت قلب است.
  • تکنیک‌های ماساژ باید از پروکسیمال (نزدیک به تنه) به دیستال (دور از تنه) و سپس به پروگزیمال برگردد. مثال در مورد مچ دست، از بازو شروع می‌کنیم به مچ می‌آییم و سپس به بازو برمی‌گردیم.

حساس کردن دست

در ماساژ سوئدی، یک ماساژ دهنده برای اینکه بتواند به بهترین شکل حرکات را با دستان خود انجام داده و حس خوبی را به ماساژ گیرنده بدهد می‌بایست حس لامسه خود را قوی کرده و با داشتن آرامش روحی و ذهنی، احساس خوب و آرامش را به ماساژ گیرنده خود انتقال دهد. ماساژ دهنده‌ها می‌توانند با تمرین‌های موردنیاز و تمرکز و آرامش ذهنی به قوی‌تر کردن حس لامسه خود کمک کنند.

تمرین ۱: روی بدن افراد مختلف دستان خود را حرکت داده و تفاوت بافت‌های مختلف بدن را احساس کنند.

تمرین ۲: اشیا مختلف را در محیط زندگی خود با آگاهی و لطافت بیشتری لمس کنید تا حس لامسه در شما تقویت شود.

تمرین ۳: دست‌ها را در فاصل‌های از همدیگر بگیرید و حس‌های بین دو دست خود را تجربه کنید.

تمرین 4: اشیا مختلف نظیر سکه، سوزن، حبوبات و حتی یک تار مو را روی میز قرار داده و کاغذی را به قطر‌های مختلف روی آن‌ها قرار دهید و سعی کنید با حرکت دست روی کاغذ اشیا زیر آن را حس کنید این تمرین دست‌های شما را کار آزموده می‌کند.

تکنیک‌های ماساژ سوئدی

افلوراژ (Effleurage)

برای پخش کردن روغن به کار می‌رود و شروع و پایان در هر ماساژی است. احساس بسیار خوبی را در ماساژ گیرنده ایجاد می‌کند و آرامش را در بدن به جریان درمی‌آورد. به بهتر شدن جریان خون و لنف کمک می‌کند و برای پوست بسیار خوب است. بهتر است افلوراژ به سمت قلب باشد و دست‌ها را به هیچ عنوان از بدن جدا نکنید و از حرکات منقطع بپرهیزید. همین‌طور از کل دست برای افلوراژ استفاده کنید، مگر در صورت و مناطق کوچک بدن که از انگشتان استفاده می‌شود.

پتریساژ (Petrissage)

تکنیک حرکات پتریساژ که شامل گرفتن و فشردن عضلات است. برای آرام کردن عضلات و افزایش گردش خون با فشار دادن و ر‌ها کردن بافت‌های عضلانی، سبب ایجاد حس ر‌هایی در آن منطقه می‌شود.

تکنیک‌های پتریساژ

  1. Friction تکنیک‌های فریکشن سایش و مالش عضلات
  2. Nidding تکنیک‌های نیدینگ ، ورز دادن عضلات
  3. Muscle Pickup  ماسل پیک آپ ، گرفتن عضلات و جدا کردن از سطح استخوان
  4. Ringing رینگینگ ، دو دست در جهت مخالف حرکت کرده و عضلات بین آن‌ها فشرده و چلانده می‌شود
  5. Scoping اسکوپینگ ، باحالت‌های مختلف دست، عضلات را گرفته و از استخوان جدا می‌کنیم

تاپوتمنت Tapotment

حرکات تاپوتمنت )حرکات کوبشی( ضربه زدن به عضلات توسط کناره دست و انگشتان و کناره مشت بسته که شامل حرکاتی بسیار تحریک کننده است که سبب تسریع جریان خون می‌شوند و همچنین سبب تخلیه مخاط از ریه‌ها و کار ماهیچه‌ها را هماهنگ می‌کند و با انقباض آن‌ها سبب تقویت آنان می‌گردد.

تکنیک‌های تاپوتمنت

  1. کاپینگ cupping)) ضربه با دستی که به شکل کاسه در آمده
  2. هکینگ (hacking) ضربه ساطوری با کناره دست به‌صورت شل
  3. فلیکینگ flicking) ) ضربه ساطوری با کناره دست محکم
  4. بیتینگ (bitting) ضربه مشت با کناره انگشت 
  5. پاوندینگ (pounding) ضربه مشت با کناره دست
  6. وایبریشن (vibration) لرزاندن
  7. شیکینگ (shaking) تکان دادن
  8. ماسل استریپینگ Muscle stripping این تکنیک عمیق‌تر از بقیه تکنیک‌ها بوده و جنبه ماساژ درمانی بیشتری نیز دارد و به سه دسته تقسیم می‌شود استریپ با انگشت
  9. استریپ با کف دست یا مچ
  10. دست استریپ با آرنج
زن جوان برهنه در حالیکه پایین تنه خود را با حوله پوشانده است بر روی تخت ماساژ دراز کشیده و در حال دریافت ماساژ سوئدی از ماساژور است
ماساژ سوئدی

حرکات اصلی ماساژ سوئدی

ماساژ سوئدی شامل حرکاتی اصلی بر اساس فیزیولوژی و آناتومی طب غربی است که در آن از پنج تکنیک دست ورزی بافت‌های نرم بدن استفاده می‌شود.

  • افلوراژ: مالش‌های طولانی با کف دو دست
  • فشار: شل شدن عضلات و افزایش گردش خون
  • ضربه: با کف دست و انگشتان (تحریک عضلات و رفع تنش)
  • لرزش: با استفاده از دست یا یک دستگاه (شل و آرام شدن عضلات)
  • اصطکاک: با فشار سریع، به‌صورت حرکات دایره‌ای (رهاسازی گره‌های عضلانی)

نکته: ماساژ سوئدی با استفاده از پنج حرکت پایه برای افزایش گردش خون انجام می‌گیرد. درمانگر با استفاده از فشار محکم، اما ملایم با استفاده از روغن که اصطکاک را کاهش می‌دهد، برای فشرده سازی و شل شدن عضلات و در جهت جریان خون حرکات خود را انجام می‌دهد.

مدت زمان لازم برای انجام ماساژ سوئدی

ماساژ سوئدی می‌تواند آهسته و یا قدرتمند باشد که بستگی به روش شخصی ماسور و انتظار فرد از ماساژ دارد. بیشتر افراد به مدت 50 تا 60 دقیقه تحت ماساژ سوئدی و یا ماساژ عمقی عضلات قرار می‌گیرند؛ ولی 75 تا 90 دقیقه زمان مناسب برای کار با عضلات توسط ماسور و کسب نتایج مطلوب است.

ماساژ سوئدی و ماساژ دیپ تیشو چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

اگرچه ماساژ سوئدی و ماساژ دیپ تیشو هر دو از انواع ماساژ درمانی محبوب هستند، با وجود برخی شباهت‌های بین آنها، فشار، نواحی هدف و تمرکز هر کدام متمایز است.

در مورد ماساژ سوئدی

یکی از محبوب‌ترین روش‌های ماساژ، ماساژ سوئدی است که به آن ماساژ کلاسیک نیز می گویند. هدف این تکنیک از طریق رهاسازی تنش در عضلات، افزایش آرامش است. ماساژ سوئدی ملایم‌تر از ماساژ بافت عمیق است و برای افرادی مناسب است که می‌خواهند تنش را آرام کنند. برای افرادی که کشش شدید در شانه یا گردن خود دارند، بسیار مفید است.

در طول ماساژ سوئدی چه اتفاقی می افتد؟

در طول ماساژ سوئدی، درمانگران از سکته‌های طولانی، حرکات دایره‌ای عمیق و تحرک غیرفعال مفاصل استفاده می‌کنند. هدف این تکنیک‌ها آرام کردن شما، تحریک انتهای عصبی و بهبود جریان خون و تخلیه لنف است.

در ماساژ سنتی سوئدی، تمام بدن پوشیده می‌شود. از پشت یا شکم شروع می‌شود و تا نیمه می‌چرخد. از درمانگر خود بخواهید که زمان بیشتری را روی هر قسمتی که شما را آزار می‌دهد تمرکز کند، مانند سفت شدن گردن. ماساژدرمانگر شما می‌تواند فشار ضعیف، متوسط یا محکم را بر اساس ترجیحات شما اعمال کند.

معمولاً از شما انتظار می‌رود برای ماساژ تمام بدن، لباس خود را در بیاورید. در حالی که بیرون منتظر است، ماساژور از شما می‌خواهد لباستان را در بیاورید. در حین انجام حرکات، ماساژور ملحفه یا حوله‌ای را روی بدن شما قرار می‌دهد. شما معمولاً پوشیده خواهید شد. یک روغن یا لوسیون توسط ماساژ درمانگر شما با حرکات آرام و طولانی بر روی پوست شما استفاده می‌شود. عطر مورد علاقه شما برای رایحه درمانی نیز ممکن است سوالی باشد که از شما می‌پرسند.

در مورد ماساژ دیپ تیشو

ماساژ دیپ تیشو شبیه ماساژ سوئدی است، اما عمیق‌تر انجام می‌شود. ماساژ بافت عمیق بر لایه‌های داخلی بافت همبند، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و فاسیا تمرکز می‌کند. بسیاری از همان ضربه‌ها و مالش‌هایی که در ماساژ سوئدی استفاده می‌شود، در ماساژ بافت عمیق نیز استفاده می‌شود، اما با قدرت بسیار بیشتر. گاهی اوقات، این فشار می‌تواند ناراحت کننده باشد. ورزشکاران، دوندگان و افرادی که آسیب دیده‌اند همگی می‌توانند از ماساژ بافت عمیق بهره مند شوند. افرادی که بیماری‌های مزمن مانند فیبرومیالژیا و کمردرد را تجربه می‌کنند نیز ممکن است از مزایای آن بهره مند شوند.

نواحی منقبض عضله و بافت در طی این نوع ماساژ آزاد می‌شوند که روند بهبود را تسریع می‌کند. با افزایش جریان خون به بافت نرم، ممکن است به کاهش التهاب نیز کمک کند.

در طول ماساژ دیپ تیشو چه اتفاقی می افتد؟

شما و درمانگرتان قبل از ماساژ بافت عمیق در مورد هر نقطه مشکلی صحبت خواهید کرد. ماساژ بافت عمیق می‌تواند کل بدن یا فقط یک قسمت از آن را هدف قرار دهد. شما این فرآیند را با دراز کشیدن به پشت یا شکم و در حالی که ملحفه‌ای شما را می‌پوشاند آغاز خواهید کرد. میزان برداشتن لباس شما کاملاً به شما بستگی دارد.

ماساژ ریلکسیشن سنتی اولین مرحله از ماساژ بافت عمیق است. ماساژدرمانگر جلسه را با گرم کردن عضلات شروع می‌کند. این به طور خاص بر روی نقاط مشکل شما تمرکز خواهد کرد. درمانگر شما ممکن است با استفاده از ساعد یا آرنج علاوه بر کف دست، نوک انگشتان و انگشتان پا فشار بیشتری وارد کند.

بسیار مهم است که احساس راحتی کنید و به ماساژور خود بگویید که چقدر فشار و سختی را می‌خواهید تحمل کنید. برای مناطق خاص و در طول ماساژ، این ممکن است تغییر کند. قبل و در حین ماساژ احساسات خود را با ماساژدرمانگر خود در میان بگذارید. برخی از افراد احساس درد را دوست ندارند، بنابراین از شما انتظار دارند که اگر درد زیاد است به آنها اطلاع دهید. باید در روزهای بعد از ماساژ بافت انتظار درد طبیعی داشته باشید. استفاده از یخ، گرما یا کشش درمانی ممکن است توسط درمانگر شما توصیه شود.

قبل از ماساژ چه باید کرد؟

  • ماساژور ایده آل را انتخاب کنید. به دنبال ماساژ تراپیستی باشید که در نوع خاصی از ماساژ که ترجیح می‌دهید تجربه و آموزش داشته باشد. در صورت لزوم، به دنبال متخصصی باشید که در مورد نیازها و شرایط خاص شما، مانند بارداری، فیبرومیالژیا، آسیب‌های ورزشی یا آرتریت، تجربه داشته باشد. علاوه بر این، تأیید کنید که درمانگر با الزامات مجوز دولتی مطابقت داشته باشد یا دارای یا گواهینامه معتبر باشد.
  • شما باید هر گونه آسیب را با درمانگر خود در میان بگذارید. وسعت کامل جراحات، مدت زمانی که برای بهبودی آنها صرف شده و سطح دردی که در حال حاضر احساس می‌کنید را شرح دهید.
  • در مورد اینکه چقدر راحت هستید صحبت کنید. به ماساژور خود بگویید که نمی‌خواهید کدام قسمت‌های بدن شما را لمس کند. به عنوان مثال، ماساژ باسن در برخی افراد باعث ناراحتی می‌شود.
  • در مورد اهداف و پیش بینی‌های خود صحبت کنید. آیا در حال تلاش برای بهبودی از یک آسیب هستید یا فقط به دنبال آرامش هستید؟
  • در مورد میزان فشار صحبت کنید. سطح ایده آل فشار برای شما را می‌توان با درمانگر خود در میان گذاشت.
  • خودتان باشید. اگر نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی یا مناطقی دارید که نمی‌خواهید لمس شوند، به درمانگر خود اطلاع دهید.
  • گرم کنید. اگر می‌توانید با گرفتن دوش، استراحت در وان آب گرم یا گذراندن چند دقیقه در سونا، عضلات خود را گرم کنید.
  • آب بنوشید. قبل از ماساژ، مقدار زیادی آب بنوشید.

انتخاب ماساژ تراپیست مناسب ‌

قبل از برنامه ریزی ماساژ سوئدی یا بافت عمیق، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

  • «آیا فقط همین یک بار است؟»، با پاسخ به این سؤال درمانگر شما می‌تواند تشخیص دهد که آیا ماساژ کاری است که یک یا دو بار در سال انجام می‌دهید یا بخشی از یک برنامه درمانی طولانی‌مدت است.
  • آیا برای ماساژ خود اسپا یا فیزیوتراپی یا سالن بدنسازی را ترجیح می‌دهید؟
  • قبل از برنامه ریزی ماساژ، نظرات مشتریان قبلی درمانگر بالقوه خود را بررسی کنید. آیا تا به حال به کسانی که بیماری شما را دارند کمک کرده‌اند؟

کدام ماساژ بهتر عمل می‌کند؟

ماساژ بافت عمیق و ماساژ سوئدی مشابه هم هستند. تفاوت شاخص میزان فشار اعمال شده است. ماساژ سوئدی احتمالاً بهترین گزینه است اگر به دنبال آسایش و آرامش از عضلات منقبض و کشیده هستید. اگر در حال بهبودی از یک جراحت هستید، ماساژ بافت عمیق می‌تواند جزء مفیدی از برنامه درمانی شما باشد. قبل از اینکه برای ماساژ را برنامه ریزی کنید، هر سوالی را که ممکن است داشته باشید بپرسید و در حین دریافت ماساژ با درمانگر خود صحبت کنید.


مطالب زیر برای افزایش دانش و آگاهی شما مفید خواهند بود:

دیدگاهتان را بنویسید