ماساژها گاهی اوقات برای رفع خستگی و گاهی برای کاهش درد انجام می‌شوند. باور متخصصان آن است که علاوه بر وجود انواع مختلف ماساژ، فرد ماساژدهنده نیز تأثیر به سزایی در آرامش دارد. به این ترتیب به اصطلاح گفته می‌شود هر دستی مؤثر نیست. برای مثال، ماساژی که برای درمان میگرن داده می‌شود تکنیک های یکسانی دارد در حالی که انجام آن توسط دو فرد متفاوت، بطور یکسان اثر نمی‌کند.
به گفته یکی از متخصصین، ماساژ درمانی نه تنها جنبه سرگرم‌کننده و تفریحی ندارد بلکه لازم است دیدگاهی علمی نسبت به آن داشت که تحقیقات گسترده‌ای روی آن انجام شده است. از طرفی ماساژ درمانی هنگامی مفید است که فلسفه آن شناخته شده و براساس اصول انجام شود.
ماساژ را به انواع سطحی ـ عمقی، عمقی و ضربه‌ای تقسیم می‌کند و می‌گوید: ماساژهای سطحی بطور مستقیم بر سیستم عصبی بدن اثر می‌گذارند و باعث آزادسازی هورمون‌ها و مواد آرام‌بخش در بدن می‌شوند. برای مثال نوازش کودکان و یا لمس سطحی آنها که باعث خواب‌آلودگی‌شان می‌شود نوعی ماساژ سطحی به شمار می‌رود. ماساژهای عمقی بر بافت‌های بدن تأثیر می‌گذارند که شامل غلتاندن بافت بدن و یا بلند کردن آن است. این نوع ماساژ به شل شدن عضله کمک زیادی می‌کند و مانع از آسیب آن هنگام ورزش می‌شود. ماساژ ضربه‌ای اغلب حالت تحریکی دارد تا بدن را برای فعالیت آماده کند.
تسکین خستگی با ماساژ
به دنبال تمرینات ورزشی و فعالیت بدنی و افزایش سوخت و ساز بدن، یون‌های هیدروژن در عضله تجمع می‌کنند و از میزان یون‌های پتاسیم کاسته می‌شود. از طرفی گلیکوژن که منبعی برای سوخت عضله است و فسفات‌های با انرژی بالا از عضله تخلیه می‌شوند و نوعی کم خونی عضلانی به وجود می‌آید که در نهایت عضله را خسته می‌کند. هنگام خستگی عضلانی ماساژ باعث می‌شود تا جریان خون در بدن افزایش پیدا کند و مواد زائد را از بافت خارج کند. این نوع حرکات بر سیستم عصبی تأثیرگذار است و باعث افزایش ترشح مواد آرامش‌بخش به نام اندروفین در بدن می‌شود. ماساژ درمانی از روزگار قدیم برای تسکین درد مرسوم بوده است، اما امروز در مراکز دانشگاهی اصول آن آموزش داده می‌شود تا براساس فیزیولوژیک بدن انجام شود و مؤثرتر باشد.
فرد ماساژ دهنده باید علاوه بر دانش و تحصیلات، مهارت کافی داشته باشد؛ چرا که ماساژی که نتواند آرامش مضاعفی را به همراه داشته باشد مؤثر نخواهد بود و گاهی اوقات باعث صدمه نیز می‌شود.
ماساژها براساس نوع تکنیک و نحوه انجام آن اثرات درمانی خاص دارند. برخی ماساژها برای رفع چسبندگی‌هایی که در نتیجه سوختگی به وجود می‌آیند، استفاده می‌شوند و برخی در ترمیم تاندون‌هایی که دچار التهاب شده‌اند، کاربرد دارد. برخی انواع ماساژها برای تصحیح عملکرد مفاصل و یا رفع گرفتگی عضلات است. ولی نکته قابل توجه آن است که ماساژ، به تنهایی برای درمان کافی نیست و بیماری‌ها تنها به وسیله ماساژ درمانی درمان نخواهند شد، بلکه ماساژ روند بهبود بیماری را سرعت می‌بخشد.
ماساژ درمانی نباید با درمان دستی اشتباه گرفته شود؛ زیرا درمان دستی مانند ماساژ درمانی یکی از تکنیک‌هایی است که در فیزیوتراپی استفاده می‌شود. بنابراین هر تکنیکی که افراد مختلف انجام می‌دهند، ماساژ نیست.
مطالب زیر برای افزایش دانش و آگاهی شما مفید خواهند بود: